Podstawy prawne do funkcjonowania ŚDS dają:
1. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r. (Dz.U. Nr 111,poz.535 z późn.zm.) - art.8 ust. 1 oraz art. 9
2. Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004r. ( tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175 poz. 1362 z poźń.zm ) - art. 18 ust. 1 pkt 5
3. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 grudnia 1995 r. w sprawie psychiatrycznych świadczeń zdrowotnych w domach pomocy społecznej i środowiskowych domach samopomocy ( Dz. U.z 1996r. Nr 5, poz.38)
4. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy ( Dz. U. z dnia 17 grudnia 2010r.)